“Mersin Mut Alahan Manastırı”
Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon ve Çevre Düzenleme Projesi
Mersin, 2009-2010
Alahan Manastırı Karaman’ı (Laranda) Mut’a (Claudiopolis) bağlayan ve tarih boyunca da kullanılan yolun yakınında konumlanmıştır. Anadolu’da günümüze gelebilen en erken tarihli Bizans manastırlarından biridir. Manastırın kuzeydeki yamacına dayalı “küçük bir nekropol” denebilecek kaya oyma mezarların üzerindeki kitabeler, 462 tarihine işaret etmektedir. Ayasofya’nın öncüllerinden kabul edilebilecek yapılar, Anadolu Erken Hıristiyanlık tarihi açısından son derece önemlidir.
Alahan Manastırı, yapılar topluluğu Torosların yamaçlarındaki özgün topografik konumu, zengin bezemeli iki büyük kilisesi, vaftizhanesi, sütunlu yolu, kaya mezarları, su kaynakları, hamamı ve konaklama yerleri ile Erken Hıristiyan sanatında ve Bizans mimarlık tarihinde önemli bir yere sahiptir. Sahip olduğu mimari özellikleri (plan şeması, cephe düzeni, bezemeleri, vs. ) bakımından döneminin en önemli yapılarından biridir ve kendinden sonraki dönemlere örnek olmuştur. Alahan manastırının önemli özelliklerinden biri de daha önce tarihi bilinmeyen benzer yapıların tarihlendirilmesine ışık tutmasıdır.
Alahan Manastırının koruma disiplini terminolojisiyle; “Teklik”, “Enderlik”, “Tarihsellik”, “Belge”, “Grup” değerlerini içerdiği söylenebilir. Tüm bu özelliklerinden dolayı da, Alahan manastırının nevi şahsına münhasır bir öneme sahip olduğu rahatlıkla söylenebilinir. Böylesi bir yapılar topluluğunun “Açık Hava Müzesi” olarak kurgulanması, onarılması, korunarak düzenlenmesi ana karar olarak benimsenmiştir. Projenin tüm aşamaları uzmanlar ile birlikte, titizlikle yürütülmüştür.